Region || Szkoła w Kurzaczach

Szkoła Podstawowa w Kurzaczach, 1960 r. (wg. „500-lecie szkolnictwa w Gminie Kunów 1504-2004”, wyd. TPZK, 2004)

Odrodzona w 1918 roku Rzeczpospolita musiała się zmierzyć z wieloma problemami. Jednym z poważniejszych był analfabetyzm i niski poziom oświaty. Dlatego już w 1919 roku Naczelnik Państwa, Józef Piłsudski wydał dekret o obowiązku szkolnym dla dzieci w wieku od 7 do 14 lat. Wprowadzenie zasad dekretu w życie nie było łatwe – borykano się z brakiem funduszy oraz lokali gdzie mogłyby odbywać się lekcje. Mimo tych przeszkód, wynajmowano pomieszczenia w budynkach prywatnych i otwierano oddziały szkolne.

Jedną ze szkół, która zaczęła działać w ten sposób była szkoła w Kurzaczach nieopodal Ostrowca, położonych wówczas w gminie Częstocice. Dom wynajęty od rodziny Płatków przeznaczono na szkołę i mieszkanie dla nauczyciela. Pierwszym nauczycielem Inspektor Szkolny w Opatowie mianował Edmunda Kozika. Wynajęty dom został wkrótce sprzedany i nastąpiła 2-letnia przerwa w nauczaniu. Dzięki determinacji mieszkańców Kurzaczy i sąsiedniej Miłkowskiej Karczmy postawiono nowy budynek i od 1924 roku szkoła znów funkcjonowała. Zaczęła także dynamicznie się rozwijać o czym świadczy stale wzrastająca liczba uczniów, która u progu 1940 roku osiągnęła 242 dzieci. Nastał jednak trudny czas okupacji, zdarzało się, że klasy zajmowało wojsko, a nauczycieli angażowano do budowy okopów. Po wojnie życie zaczęło wracać na swoje tory, jednak były trudności ze znalezieniem osób, które chciałyby pracować w wiejskiej szkole wśród biednej społeczności.

Sytuacja zaczęła ulegać poprawie pod koniec lat 40., kiedy obsadę tworzyło dwóch nauczycieli oraz kierownik. Zaczęły powstawać różne organizacje szkolne, urządzono bibliotekę oraz boisko szkolne. Szkoła stała się ośrodkiem życia kulturalnego. Dla mieszkańców wygłaszano referaty i odczyty, zaś kierownik Bazyli Michałowicz zorganizował kurs dla analfabetów. Wraz z upływem czasu, drewniany budynek w Kurzaczach ulegał zniszczeniu i pod koniec lat 50. podjęto starania o wybudowanie nowego, murowanego, ale tym razem w Miłkowskiej Karczmie. Nowy rozdział w historii szkoły rozpoczął się 1 września 1965 roku, kiedy to uczniowie rozpoczęli naukę już w innej lokalizacji.

Dziś, w miejscu gdzie niegdyś istniała prężnie działająca szkoła w Kurzaczach urządzono plac rekreacji chętnie odwiedzany przez ostrowieckich rowerzystów i wciąż nazywany przez miejscowych „placem szkolnym”.

Opracowanie: Katarzyna Nachyła